Theorie in praktijk 2
Interne communicatie en de ontwikkeling van het vak
In de jaren zeventig stelde Bekooij, werkzaam bij Philips, een inzichtelijk model voor de interne communicatie op. Opvallend daarbij was de plek voor de informele gesprekken bij de koffieautomaat. Alle veranderingen in de digitale media ten spijt blijft het model relevant. De invulling verandert, het model niet.
Vier kanalen
Bekooij onderscheidde vier kanalen:
- de lijncommunicatie, de formele overdracht van informatie via werkoverleggen
- de grapevine, het informele sociale verkeer bij de koffieautomaat of de parkeerplaats
- de parallelle stroom, met de bedrijfsbladen, de bulletinborden en de mededelingen
- de formele communicatie via de ondernemingsraad.
De discussies binnen het vakgebied gingen lange tijd over de vraag naar het domein van de communicatie-afdeling. Was dat nu uitsluitend het werkveld van de parallelle middelen als het bedrijfsblad en de weekbulletins? Of mocht communicatie zich ook bemoeien met de kwaliteit van de lijncommunicatie?
Love to be liked
Al met al zijn we in ruim veertig jaar niet echt opgeschoten.
De discussie gaat nog steeds over het domein van de communicatie. Hoeveel professionals hebben de statuur verworven om zich in de volle breedte met alle aspecten van ‘het gecommuniceer’ te bemoeien?
En over de kwaliteit van de communicatie. Hoeveel wordt er geluisterd? Worden medewerkers echt betrokken bij veranderingen? Is benoemd tweerichtingsverkeer daadwerkelijk tweerichtingsverkeer of slechts bedoeld ter legitimering van de primaire zender? Like to be liked!
Er is niks mis met het model van Bekooij. Nog steeds is het een goede kapstok om over het vak te discussiëren.
Maar de digitale revolutie dan? Wat ons betreft is de plek van de digitale communicatie afhankelijk van de eigenaar.
Digitale middelen kunnen in alle bovengenoemde kanalen worden ingezet: om de OR-notulen te versturen, om over een collega te roddelen of om een directiebesluit te communiceren.
Digitaal of analoog: roddelen verandert niet.